‘Natuurlijk groen’ op het Roerplein realiseren, was één van de bewonersideeën die ingediend werd voor het Wijkgroenplan Zuidwest in Utrecht. Tijdens het wijkgroenplantraject was het lastig voor de initiatiefnemer om draagvlak te creëren. Slechte ervaringen met groen in de wijk speelden daarbij een rol. Een extra uitdaging dus om dit project te laten slagen.
Hittestress in aandachtswijk
Daarnaast werd het Roerplein door de Natuur- en Milieufederatie Utrecht (NMU) gekozen als één van de drie voorbeeldprojecten binnen haar project over hitte in de stad. Na meet- en belevingsonderzoeken ging het NMU project de laatste fase in: vergroenen van stenige plekken om ‘hittestress’ in de stad te voorkomen. AM Landskab werd door de NMU ingeschakeld ter ondersteuning van het creëren van draagvlak en om, in co-creatie met de bewoners, een beheersbaar ontwerp te maken.
Hands-on startmiddag; de kinderen tekenden met krijt het nieuwe groenplein in
Bewoners komen met ideeën tijdens feestelijke middag op het Roerplein
Feestelijke startmiddag op het plein
De NMU en AM Landskab organiseerden een feestelijke startmiddag op het plein zelf. Het naastgelegen buurthuis werd ingeschakeld voor hapjes, drankjes en muziek. Er werden inspiratieposters opgehangen die kinderen van de nabijgelegen basisschool hadden gemaakt in een workshop met AM Landskab. Een groot aantal buurtbewoners kwamen erop af, inclusief jongeren die allemaal wel een broertje of nichtje op school hadden. De contouren van het plein werden opgetekend met krijt door de kinderen en AM Landskab vroeg de bewoners hun ‘droom en nachtmerrie’ voor deze, met grijze tegels bestraatte, plek.
Ontwerpavonden en bewonersbeheer
Een groep betrokken bewoners nam deel aan de ontwerpavond waar bij aanvang AM Landskab inspirerende voorbeelden toonde en vervolgens allerlei ideeën voor de ingrediënten voor het plein werden aangedragen. Ter plekke gaven een paar mensen zich op voor een zelfbeheergroep voor het ‘kleine groen’ en op de laatste avond, de presentatie van het ontwerp, begon deze groep vaste vorm te krijgen. Het ontwerp werd enthousiast ontvangen door de bewoners. De uitvoering van het plein is vanaf dag één nauwlettend in de gaten gehouden door de bewoners en het groen wordt nu keurig bijgehouden door de zelfbeheergroep.
Kinderen volgen het planten van de walnootboom
Beheervriendelijk ontwerp
Het ontwerp is zorgvuldig vormgegeven met het oog op het meest kansrijke en duurzame beheer.
Om het plein af te bakenen en tegen honden te beschermen is een stevige, gemengde haag, met onder andere eetbare bessenstruiken, ontworpen. Eén van de pleinhoeken is uitgevoerd als een speel- en zitrand die tegen een stootje kan. Een deel van de bestaande bomen is opgenomen in het groenplein en een deel heeft uitvergrote boomspiegels gekregen vol paarsbloeiende planten gekozen uit de ’top 10′ van ideale, vaste planten voor de openbare ruimte. Om de grote walnootboom heen is een boomstambank geplaats. Met z’n tweeën zit je hier heerlijk, maar de bank is minder geschikt voor een groep (lees: hangjongeren) omdat je juist niet ‘bij elkaar’ zit.
Zelfbeheer
Op het plein is gekozen voor een afwisseling tussen makkelijk, door de gemeente te onderhouden heesters en een variatie aan vaste planten, door de bewoners te onderhouden. De vaste planten zijn gekozen op variatie in bloeitijd, winterbeeld en sterke soorten. Bovendien is een kleine ‘zonnebloemtuin’ gereserveerd voor de nabij gelegen school en zijn er voor de kinderen alvast struiken met eetbare bessen geplant, zoals kruisbesstruiken. Op basis van eenvoudige kleurenschetsen is de verdeling in beheer tussen gemeente en bewonersbeheergroep bepaald en vastgelegd.
Metamorfose van de buurt
Walnootboom met boomstambank als middelpunt
Boomstammen en slingergoot als speelaanleiding
Het schelpenpad slinger zich door een variatie aan vaste planten
Kinderen planten bloembollen in ‘hun’ tuin
