Met ondersteuning van het Ondernemersfonds is AM Landskab een zoektocht begonnen naar de identiteit van Rijnenburg en hoe die in te zetten voor toekomstig ondernemerschap in Rijnenburg, gemeente Utrecht. AM Landskab noemt dit ‘De Rijnenburger identiteit als troef’. Anne-Mette van Lieshout-Andersen wil het gebied breder op de kaart zetten, voor de omliggende wijken, op bestuurlijk niveau binnen gemeente en provincie én voor potentiele ontwikkelaars. ‘Hoe meer mensen dit gebied koesteren, hoe beter er rekening wordt gehouden met haar unieke kwaliteiten’.
De kernwaarden door de ogen van bewoners
In een ‘Rijnenburger VIP-tent’ op een weiland midden in het gebied, is er samen gezocht naar de unieke kwaliteiten van dit gebied – de kernwaarden. Onder andere worden de erven aan de Nedereindseweg genoemd, prachtig en gevarieerd ingericht, ieder vindt zijn eigen ‘stekkie’ het mooist. ‘We zijn een hechte buurtschap en ons motto is ‘vrijheid – blijheid’ zeggen de bewoners. Toch blijkt dat er als vanzelfsprekend bepaalde ‘erfregels’ gelden in het Rijnenburgse. Als je goed kijkt zie je een bepaald bebouwingsstramien, het erf heeft altijd een groene karakter en er is meestal grind als verharding. Vaak wonen er meerdere generaties op één erf. Naar aanleiding van input uit de bijeenkomst heeft AM Landskab een ‘Waardenkaart’ voor Rijnenburg gemaakt met de volgende ingrediënten: het ‘Rijnenburgse Goud’, lijnen, plekken en ‘open ruimte’.
De combinatie van monumenten en groene erf inrichting is het ‘Rijnenburgse Goud’
Filmverslag van de Rijnenburger VIP-tent
Waardenkaart met het ‘Rijnenburgse Goud’, plekken met verhalen, lijnen en ‘open ruimte’.
Kansen voor ondernemers
Bijeenkomst in het plaatselijke vergadercentrum
Al vroeg in het proces blijkt, dat niet alleen ontwikkelaars maar ook veel andere partijen plannen en ideeën hebben voor deze laatste polders van de gemeente Utrecht. Door gesprekken met stakeholders en tijdens een tweede Rijnenburger bijeenkomst zijn de toekomstige kansen verkend. Of het nou gaat om de (stilgelegde) plannen voor woningbouw, het idee om het agrarisch gebied te transformeren naar ‘recreatie en toerisme’ of er een ‘energielandschap’ te realiseren, de verschillende ontwikkelingen kunnen voor ondernemers in het gebied nieuwe kansen bieden. AM Landskab heeft nu met bewoners en ondernemers een begin van een ‘Kansenkaart’ voor de toekomst gemaakt.
Kansenkaart – een landschappelijke casco
Omdat de identiteit van het gebied, naast het buurtgevoel, in hoge mate bepaald wordt door landschappelijke en cultuurhistorische kenmerken is de Kansenkaart vooral een ‘landschappelijke casco’ geworden. De karakteristieken van het landschap worden hierin aanzet, de casco moet onder andere nieuwe recreatiepaden en de waterberging in zich kunnen opnemen en de casco moet een stevige basis vormen voor welke fysieke ontwikkeling dan ook. AM Landskab wil nu, in samenwerking met potentiele stakeholders, een scenario bedenken waarbij de kernwaarden van het gebied behouden en uitgebuit gaan worden en een voordeel gaat opleveren voor iedere denkbare ontwikkeling.
Begin ‘Kansenkaart’; een casco met lijnen van paden, water en bomen + bijzondere plekken
Pauzelandschap – maar wél met regie
Een modelvliegtuigbaan en kapot gereden asfalt
Momenteel verschijnen er nieuwe functies en wordt er grond gepacht door grootschalige agrarische bedrijven van buiten het gebied. De nieuwe functies hebben een negatief effect op het landschap en de grootschalige machines brengen het nodige ongemak met zich mee. Een ander gebruik begon een aantal jaar geleden en werd als ‘tijdelijk’ gezien in de veronderstelling dat er ‘binnenkort’ gebouwd zou worden. Ondertussen is het woningbouwplan voor Rijnenburg door de gemeenteraad uitgesteld tot, in ieder geval, 2030 en wordt er over een ‘pauzelandschap’ gesproken. Het gebied heeft dringend regie nodig wil er niet meer van hetzelfde gebeuren de komende jaren.
Omgevingsvisie door bewoners zelf gemaakt
Ondanks de kreet ‘vrijheid – blijheid’ zijn er zeker dingen waarop iedereen zowel binnen als buiten Rijnenburg dezelfde kijk hebben. De Kansenkaart weerspiegelt dat. De kansenkaart en het proces dat erbij hoort, sluit naadloos aan op de geest van de Omgevingswet 2022. De Kansenkaart zal zich op natuurlijke wijze kunnen ontwikkelen tot een eigen Omgevingsvisie. Dat wordt een Omgevingsvisie die vanuit het gebied en stakeholders zelf komt en waarin de overheid participeert in plaats van andersom. De gemeente Utrecht is tijdens dit proces laatste hand aan het leggen op een Omgevingsvisie voor ‘wijk 10’ waartoe Rijnenburg behoort, maar heeft bewust dit gebied erbuiten gelaten. In het project ‘Rijnenburger Identiteit als troef’ probeert AM Landskab de kansen voor te spiegelen, ontwikkelingen aan elkaar verbinden en door middel van een Kansenkaart een ‘Omgevingsvisie’ te maken waarmee er regie over dit prachtige gebied ontstaat.
Eén van de karakteristieke lijnen, een pad met knotwilgen, in het Rijnenburgse landschap
Filmtoelichting voor ondernemers, ontwikkelaars en bestuurders